دستورات ابتدایی لینوکس CentOS برای کاربران تازه کار!
در این آموزش قصد داریم برخی از دستورات اولیه سیستم عامل CentOS لینوکس را برای کاربران تازه کار یا اصطلاحا نیو یوزر ها بازگو نماییم؛ همانطور که میدانید سیستم عامل سنت اواس و مخصوصا توزیع هفتم آن یعنی CentOS 7 یکی از پایدار ترین و مورداعتماد ترین توزیعات لینوکس میباشد که کاربران حرفه ای و ادمین های شبکه از آن به عنوان بستر بسیاری از نرم افزار ها و اسکریپت های تحت وب استفاده میکنند.
دستورات ابتدایی CentOS ؛
اولین دستور کاربردی دستور LS میباشد که برای نمایش فایل ها و پوشه های موجود در پوشه جاری میباشد.
با اضافه کردن -al به این دستور میتوانید اطلاعات هر فایل یا پوشه را نیز ببینید.
اگر جایی با اصطلاح دایرکتوری مواجه شدید، منظور همان پوشه در لینوکس میباشد.
ls
ls -alدستور پرکاربرد بعدی who میباشد که به شما ورود ها و اصطلاحا login های انجام شده را نمایش میدهد.
whoدستور بسیار کاربردی بعدی tar میباشد که برای extract کردن فایل های زیپ دانلود شده است.
tarدستور man برای توضیح در مورد فرمان ها میباشد، یعنی هر فرمانی که کاربر وظیفه آن را نداند با زدن این فرمان در ابتدای خط و سپس نوشتن فرمان اصلی میتواند توضیحات مربوط به آن را مشاهده نماید؛ برای مثال:
man ls
man who
man tar
.
.
.سپس برای خروج از صفحه توضیحات کلید q را بزنید.
دستور nmtui برای تنظیمات شبکه و آیپی میباشد.
nmtuiپس از استفاده از دستور nmtui لازم است دستور دیگری را وارد کنیم تا تنظیمات شبکه و آیپی مجددا راه اندازی شود.
service network restartدستور pwd برای دیدن اطلاعات مربوط اکانتی که ما با آن وارد شده ایم است.
این دستور کاری مطابق فرمان whoami در cmd ویندوز را انجام میدهد.
pwdفرمان مهم و کاربردی بعدی که برای خاموش کردن سیستم عامل میباشد فرمان shutdown است.
shutdownبا وارد کردن این دستور سیستم بعد از یک دقیق خاموش خواهد شد و برای لغو آن کافیست همین فرمان را با -c وارد کرد.
shutdown -cاگر بخواهیم در لحظه و یا در زمان بندی خاص سیستم را خاموش کنیم؛
سه دستور اول سیستم را در لحظه و دستور چهارم در ساعت ۱۱:۵۳ خاموش میکند.
init 0
telinit 0
shutdown -h now
shutdown -h 11:53برای ری استارت کردن سرور میتوانید از یکی از دستورات زیر استفاده نمایید.
reboot
shutdown -r nowبرای خارج شدن از اکانت بدون خاموش یا ری استارت کردن سیستم از دستور زیر استفاده نمایید:
logoutبرای دیدن معماری سیستم از دستور arch و برای دیدن تقویم از cal استفاده میکنیم.
arch
cal 2019دستور زیر برای کپی فایل در پوشه جدید میباشد،
در این مثال file را به پوشه folder منتقل میکنیم.
در نظر داشته باشید که فایل مورد نظر باید در پوشه جاری باشد.
cp file folderبرای انتقال فایل ها بین پوشه ها یا تغییر نام فایل ها از mv استفاده میکنیم.
در مثال زیر ابتدا file را به پوشه folder منتقل کرده و سپس نام آن را به file1 تغییر میدهیم.
mv file folder
mv file file1برای حذف فایل ها از دستور rm و برای حذف پوشه ها از rm -r استفاده میکنیم.
rm file
rm -r folderبرای ایجاد پوشه از دستور mkdir استفاده میکنیم استفاده میکنیم؛
در مثال اول پوشه example و در مثال دوم پوشه example و directory را همزمان ایجاد مینماییم.
mkdir example
mkdir example directoryبرای انتقال به پوشه ای در پوشه جاری از دستور cd استفاده میکنیم.
در مثال زیر ما ابتدا به پوشه folder در پوشه جاری منتقل میشویم، سپس یک پوشه قبل برمیگردیم و بعداز آن از هر پوشه ای به پوشه اصلی خانه یا روت برمیگردیم.
cd folder
cd ..
cdبرای ایجاد فایل از دستور touch استفاده میکنیم.
در مثال اول فایل file و در مثال دوم file و document را همزمان باهم ایجاد میکنیم.
touch file
touch file documentدستور پرکاربرد دیگری که برای تغییر مجوز فایل ها بوده و اغلب در نصب نرم افزار ها با آن روبرو خواهید شد.
chmodبرای جستجوی قسمتی از متن یک فایل از دستور grep استفاده میکنیم.
grepبرای جستجوی فایل ها از دستور find استفاده میکنیم.
برای لیست کردن همه پوشه نیز از find . -type d استفاده میکنیم، همچنین برای جستجوی فایل file در پوشه جاری از دستور سوم استفاده میکنیم.
find
find . -type d
find . -name file -printدستور پر اهمیت دیگری که وجود دارد و برای نصب نرم افزار ها حتما باید ابتدا آن را اجرا نمایید دستور آپدیت است.
درصورتیکه در انتهای این دستور -y را بزنید دیگر از شما سوالی پرسیده نخواهد شد.
yum update
yum update -yآخرین دستوری که دانستن آن خالی از لطف نیست دستور نصب میباشد.
در مثال ابتدا نرم افزار ویرایشگر فایل nano ور در مثال دوم نرم افزار نانو و دانلودر لینک wget را به طور همزمان نصب میکنیم.
yum install nano -y
yum install nano wget -yبرای مثال هنگام نصب کنترل پنل دایرکت ادمین، شما برای نصب پیش نیاز ها حدودا تعداد ۳۰ برنامه را به صور یکجا نصب میکنید.
در نظر داشته باشید که دستورات گروه yum مثل خیلی از دستورات دیگر نیاز به اتصال اینترنت دارند.